Nowa era recyklingu — jak będzie działał system kaucyjny i co to oznacza dla Ciebie
Od 1 października 2025 roku w Polsce oficjalnie startuje system kaucyjny. To jedna z największych zmian w prawie dotyczących gospodarki odpadami, mająca na celu zwiększenie recyklingu, ograniczenie zaśmiecenia i promowanie odpowiedzialnej konsumpcji.
Poniżej przedstawiamy, co musisz wiedzieć — od najważniejszych zasad po praktyczne wskazówki.
📌 Co to jest system kaucyjny?
System kaucyjny to mechanizm, w którym przy zakupie napoju w opakowaniu objętym kaucją, klient płaci dodatkową opłatę (kaucję). Gdy opakowanie zostanie puste, można je oddać w punkcie zbiórki i odzyskać tę opłatę.
Celem systemu jest ograniczenie odpadów jednorazowych, podniesienie poziomu recyklingu i zmniejszenie ilości plastikowych śmieci zalegających w środowisku.
📦 Jakie opakowania będą objęte kaucją?
System będzie dotyczył trzech typów opakowań:
- Butelki plastikowe (PET) do 3 litrów
- Puszki metalowe (do 1 litra)
- Szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra (od 1 stycznia 2026 r.)
Warto dodać, że opakowania po produktach mlecznych (mleko, jogurt itp.) zostały wyłączone z systemu kaucyjnego.
💰 Ile wyniesie kaucja?
- Butelki plastikowe PET do 3 l: 0,50 zł
- Metalowe puszki do 1 l: 0,50 zł
- Szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 l: 1,00 zł (od 1 stycznia 2026 r.)
Kaucja będzie doliczana automatycznie do ceny napoju i będzie pokazana na opakowaniu za pomocą specjalnego oznaczenia lub symbolu systemu kaucyjnego.
🏬 Gdzie będzie można oddać opakowanie i odzyskać pieniądze?
- Duże sklepy (o powierzchni powyżej 200 m²) będą musiały obowiązkowo przyjmować puste opakowania i zwracać kaucję — często przez automaty (butelkomaty).
- Mniejsze sklepy mogą przystąpić do systemu dobrowolnie i przyjmować opakowania objęte kaucją, jeśli mają w ofercie napoje objęte systemem.
- Operator systemu oraz władze lokalne są zobowiązane do zapewnienia co najmniej jednego punktu odbioru opakowań w każdej gminie.
- Nie będzie potrzeby okazywania paragonu przy zwrocie opakowania — wystarczy, że opakowanie jest objęte systemem i oznaczone właściwym symbolem.
⚠️ Co się zmieni dla konsumentów i sklepów?
- Cena napoi objętych systemem wzrośnie o wartość kaucji — ale zostanie Ci zwrócona, jeśli opakowanie oddasz.
- Klienci powinni zwracać uwagę na symbol kaucji na opakowaniu — jeśli go nie ma, opakowanie nie podlega zwrotowi.
- System wymaga od przedsiębiorców nowych obowiązków: oznakowania opakowań, raportowania, prowadzenia ewidencji i zapewnienia punktów odbioru.
- Brak dostosowania się do przepisów może wiązać się ze sankcjami finansowymi lub odebraniem zezwolenia na uczestnictwo w systemie.
📅 Okres przejściowy i szczególne warunki
- Produkty sprzedawane przed 1 października, które nie mają oznakowania systemem kaucyjnym, mogą być sprzedawane aż do wyczerpania zapasów, ale nie dłużej niż do 31 grudnia 2025 r.
- Butelki szklane wielokrotnego użytku zostaną objęte systemem od 1 stycznia 2026 r.
System kaucyjny to ważny krok Polski w kierunku bardziej zrównoważonej gospodarki opakowaniami. Dla konsumentów oznacza to nowe nawyki — sprawdzanie symboli, odkładanie odbioru opakowań. Dla sklepów i producentów to nowe obowiązki techniczne i formalne. Ale jeśli wszyscy weźmiemy w nim udział – korzyści środowiskowe mogą być ogromne.
Autor postu
